Het kabinet geeft sinds maart 2020 financiële en praktische steun aan werkgevers en werknemers die geraakt zijn door de coronacrisis. Hoe staat het ervoor met deze ondersteuning? En welke maatregelen en ontwikkelingen zijn voor HR van belang.
De Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW) is de belangrijkste steunmaatregel van de overheid voor werkgevers tijdens deze coronacrisis. Hiermee kun je werknemers met een vast en met een flexibel contract doorbetalen en in dienst houden.
Tussen maart en oktober 2020 waren de NOW1 en NOW2 van kracht. Vanaf 1 oktober 2020 geldt NOW3. Deze omvat drie tijdvakken van drie maanden tot 1 juli 2021. NOW3.1 liep van 1 oktober 2020 tot en met 31 december 2020. Daarna kwam NOW3.2 van 1 januari 2021 tot en met 31 maart 2021. NOW3.3 geldt nu, van 1 april 2021 tot en met 30 juni 2021. Aanvragen van NOW3.2 is niet meer mogelijk. Werkgevers kunnen NOW3.3 aanvragen van 17 mei 2021 tot en met 13 juni 2021 (streefdata UWV).
Tegemoetkoming in de loonkosten
Werkgevers kunnen de NOW aanvragen voor een omzetdaling. Als je een omzetverlies verwacht van minimaal 20 procent, dan kan je bij het UWV steeds voor drie maanden een tegemoetkoming in de loonkosten aanvragen.
Afhankelijk van het omzetverlies bedraagt deze maximaal 85 procent van de loonsom (NOW3.2 en 3.3; bij NOW3.1 was het 80 procent en bij NOW1 en NOW2 90 procent). NOW1 en -2 kenden een ontslagboete. Deze is verdwenen bij NOW3. Daarnaast kunnen bedrijven hun loonsom in NOW3 met hoogstens 10 procent aanpassen zonder gevolgen voor de hoogte van de NOW. Dat geeft ruimte om met medewerkers te onderhandelen over eventuele loonoffers.
Voorschot
Na je NOW-aanvraag krijg je van het UWV een voorschot. Hiermee kun je de salarissen van je werknemers doorbetalen. Het voorschot is 80 procent van de door jou als werkgever gevraagde tegemoetkoming. Achteraf kijkt het UWV hoeveel het daadwerkelijke omzetverlies is geweest. Op basis daarvan krijg je een extra bedrag of moet je geld terugbetalen.
Definitieve berekening
Je krijgt een definitieve tegemoetkoming als je het werkelijke omzetverlies weet. Per NOW-periode moet je een aparte aanvraag doen voor de definitieve berekening van de tegemoetkoming waar je recht op had. Je moet dan de omzet en het werkelijke percentage omzetverlies in die periode doorgeven. Voor het aanvragen van de definitieve berekening geldt voor iedere NOW-periode een einddatum. Voor NOW2 is dat bijvoorbeeld 5 januari 2022 en voor NOW1 31 oktober 2021.
Na je NOW-aanvraag krijg je van het UWV een voorschot. Achteraf bekijkt het UWV of je een extra bedrag krijgt of geld moet terugbetalen.
Betalingsregeling
Voor het eventueel (deels) terugbetalen van het NOW-voorschot kun je als werkgever een betalingsregeling met het UWV afspreken. Je mag het bedrag dan in maandelijkse termijnen terugbetalen. Een betalingsregeling is pas mogelijk nadat je een beslissing hebt gekregen op je aanvraag van de definitieve berekening.
Tegemoetkoming Vaste Lasten
Als aanvulling op de NOW is er de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL), Deze biedt ondersteuning aan bedrijven en zelfstandigen voor het betalen van hun vaste lasten. Zij moeten werkruimte hebben die los staat van hun privéadres. Daarnaast moeten ze hun bedrijf voor 15 maart 2020 hebben ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KVK).
Voor recht op TVL moet het bedrijf of de zzp’er minimaal 30 procent omzetverlies per kwartaal hebben gehad door de coronacrisis. Ook moet er sprake zijn van minimaal 1500 euro vaste lasten per kwartaal. Bedrijven kunnen de TVL ieder kwartaal aanvragen tot en met juni 2021. Het kabinet heeft de regeling in 2021 uitgebreid. De nieuwe subsidiepercentages komen voor het eerste en tweede kwartaal van 2021 uit op 85 procent subsidie van de vaste lasten gerelateerd aan het omzetverlies. Dit geldt vanaf 30 procent omzetverlies. Het subsidiebedrag bedraagt het tweede kwartaal van 2021 minimaal 1500 euro en maximaal 550.000 euro voor het mkb en maximaal 600.000 euro voor niet-mkb-bedrijven.
TVL en NOW
De TVL is van invloed op eventuele NOW die je ontvangt. De rijksoverheid rekent de ontvangen TVL namelijk als omzet mee voor de NOW-regeling, waardoor de NOW-subsidie lager uitvalt. Netto ontvang je uiteindelijk wel meer als je beide subsidies bij elkaar optelt.
Voor het eventueel (deels) terugbetalen van het NOW-voorschot kun je als werkgever een betalingsregeling met het UWV afspreken
Thuiswerken
Naast nieuwe regelingen betekent de coronacrisis bijvoorbeeld ook dat werknemers meer zijn gaan thuiswerken en dat naar verwachting ook blijven doen. Voor de periode na de coronacrisis onderzoekt het kabinet belastingmaatregelen voor een thuiswerkvergoeding door werkgevers. Daarbij kijkt het ook naar de samenhang met bestaande reiskostenvergoedingen.
Overwerk en WW
Daarnaast heeft corona gevolgen voor de uitvoering van al bestaande wetgeving. Op basis van de Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) zouden werkgevers vanaf 1 januari 2020 met terugwerkende kracht een hogere WW-premie hebben moeten betalen voor vaste werknemers die meer dan 30 procent hebben overgewerkt. Corona leidde echter in branches zoals de zorg tot veel overwerkuren onder vaste werknemers. Het kabinet heeft daarom voor 2020 en 2021 besloten dat alle werkgevers de WW-premie niet hoeven te herzien op basis van overwerk.
Scholing en ontwikkeling
Door de coronacrisis zijn bij- en omscholing ook extra belangrijk geworden. Dat heeft te maken met het verdwijnen van veel banen en het veranderen van werk door technologische ontwikkelingen en digitalisering. Duurzaam leren en ontwikkelen bereidt werkenden en werkzoekenden daar beter op voor. Het kabinet geeft daarom 200 miljoen euro uit aan omscholing en ontwikkeling van werkenden in 2021. Dit geld is een aanvulling op de al bestaande mogelijkheden voor scholing. De uitvoering verloopt via ‘NL Leert Door’ voor: werknemers, flexwerkers, zzp’ers, ondernemers en werkzoekenden. Vanaf 1 december 2020 kan iedereen tussen de 18 en 65 jaar een ontwikkeladvies krijgen van een loopbaanadviseur. Hiervoor zijn in totaal 50.000 adviestrajecten beschikbaar. Ook kan iedereen vanaf 1 december 2020 gratis onlinescholing volgen.
Beleid duurzaam leren en ontwikkelen
Heb je NOW2 of NOW3 aangevraagd, dan ben je verplicht om je werknemers te wijzen op loopbaanontwikkeling en scholing. Mocht je bedrijf er nog niet over beschikken, dan is dit een goede gelegenheid om een beleid voor duurzaam leren en ontwikkelen te starten. Zorg ook dat dit onderwerp tijdens de functionerings- en beoordelingsgesprekken structureel aan de orde komt.
