Geen calamares meer. Duurdere kibbeling en sluitende viswinkels. Visboeren hebben het moeilijk, de consument betaalt meer en heeft minder keuze. “Er komt een faillissementsgolf aan onder de visspecialisten”, zegt directeur Janneke Keuning van de Vereniging van Nederlandse Visspecialisten (VNV).
Het aantal viswinkels en viskramen is sinds 2017 behoorlijk stabiel. Zo kon er op 1 januari 2022 op 855 plekken in Nederland een broodje haring of kibbeling worden gekocht, blijkt uit de meest recente cijfers van de Kamer van Koophandel (KvK).
Mensen in Doetinchem konden onder meer terecht bij de familie Zeefat. Al sinds 1964 staat deze familie met een viskraam op de markt en vorig jaar juni openden Shivan Khalaf en Miranda Zeefat een viswinkel net buiten het centrum. Maar hoewel mensen de weg naar de winkel wel wisten te vinden, besloot het echtpaar begin deze maand de deuren te sluiten.
Gestegen energieprijzen, duurdere inkoop
Een lot dat vlak daarvoor ook viswinkel De VisBaas in Doetinchem trof. De KvK kan nog niet zeggen hoeveel viswinkels en viskramen dit jaar zijn gestopt.
“De gestegen energieprijzen en duurdere inkoop maakten alles te duur”, verzucht Shivan Khalaf. “Toen we begonnen, betaalden we een paar honderd euro aan energie in de winkel. Dat was in september verdrievoudigd naar 1000 euro en het zou nog meer gaan worden.”
Om de winkel open te houden, zouden de prijzen fors omhoog moeten. “Klanten zouden dan negen euro moeten betalen voor twee ons kibbeling, twee keer zoveel als nu. Dat wilden we niet”, legt Khalaf de keuze om de winkel te sluiten uit.
‘Dit gaat niet goed’
Keuning van de brancheorganisatie voorziet dat meer viswinkels en viskramen het voorbeeld van Shivan Khalaf en Miranda Zeefat gaan volgen. “Ongeveer 30 procent heeft nu een vast energiecontract, maar eind 2023 geldt dat nog voor minder dan één op de tien winkels. En omdat de huren gekoppeld zijn aan de inflatiecijfers, sluiten we huurverhogingen van 7 tot 8 procent niet uit.”
Ook wijst Keuning erop dat in januari het minimumloon omhoog gaat. “Waardoor de hogere schalen ook meer gaan verdienen. Tel hierbij het duurdere meel en bakolie door de oorlog in Oekraïne bij op en het is helder. Dit gaat niet goed.”
Dennis Beckers van Hoekmans Vis staat al tientallen jaren met zijn viskraam in Borculo en andere plaatsen in de Achterhoek. Hij onderschrijft de woorden van Keuning. “Het is erg moeilijk nu. Voor mij zijn de energieprijzen vijf keer zo hoog geworden. Het gaat kneiterhard.”
Vriezer uitgezet
Beckers heeft een aantal drastische maatregelen genomen. “Onze vriezer hebben we uitgezet; we verkopen geen diepvriesproducten meer. Visfriet, garnalenkroketten en calamares zijn uit ons assortiment verdwenen.”
Daarvoor in de plaats zijn maaltijd- en traiteurproducten gekomen, waarbij vis het duurste ingrediënt is, maar waar bijvoorbeeld ook groente in zit. “Hier zit wat meer marge op, dus dat biedt meer mogelijkheden”, legt Beckers uit.
Daarnaast heeft hij de prijzen van zijn resterende vaste visaanbod met gemiddeld vijfentwintig procent moeten verhogen. “Tweehonderd gram kibbeling kostte eerst 3,90 euro, nu 5 euro. Een broodje haring is gestegen van 3,50 euro naar 3,75 euro”, vertelt Beckers.
Prijzen omhoog
De familie Zeefat richt zich na het sluiten van de viswinkel weer op hun viskramen in Doetinchem, Hengelo (O) en Duitsland. Ook zij hebben maatregelen genomen.
“De inkoop is duur, dus bieden we minder verse vis aan. We focussen nu op haring, gebakken vis, kibbeling en gestoomde producten als makreel”, zegt Khalaf, die net als Beckers van Hoekmans Vis de prijzen omhoog heeft geschroefd.
“Een broodje haring is 50 cent duurder en kost nu drie euro. Tweehonderd gram kibbeling kost nu 4,50 euro in plaats van 4 euro. Dat is dan wel inclusief saus.”
Faillissementsgolf
Zowel Khalaf als Beckers waken ervoor de prijzen nogmaals te verhogen, bang als ze zijn om de consument weg te jagen. Beckers zit strak op zijn inkoop en verkoop. “Door alle verkopen bij te houden, kan ik tot vier kilo nauwkeurig inkopen per week. Negentig procent van mijn verkoop gaat naar vaste klanten. Ik weet nu precies wat ik verkoop.”
Persoonlijk denkt Beckers dat het dieptepunt is geweest. Maar Keuning van de VNV gaat hier niet van uit. “Er komt een faillissementsgolf aan; meerdere visboeren gaan het niet redden.”
beUnited behartigt de belangen van zelfstandig mkb- & zzp ondernemers in Nederland. Samen zijn wij sterk en kunnen wij Nederland transformeren naar een samenleving waarin zelfstandig ondernemers respect en medewerking verdienen. Zorg samen met ons dat de stem van zelfstandig ondernemers gehoord zal worden en sluit je bij ons aan als:
beUnited organiseert, sinds 2011, meer dan 400 BitterBallenBorrels per jaar en biedt zelfstandig MKB ondernemers de mogelijkheid om te verbinden, verenigen, netwerken, contacten op te doen, elkaar te ondersteunen, informatie te vergaren en content te bieden.
