COVID-19-vaccinpaspoorten worden over de hele wereld uitgerold in verschillende landen, staten en regio’s. Het is een eenvoudig concept – geen prik, geen toegang.
De belofte? Bewegingsvrijheid en een manier om de economie te heropenen. Maar alleen voor de volledig gevaccineerden.
De niet-gevaccineerden worden verbannen uit pubs, restaurants, sportscholen, kapsalons, bioscopen, concerten en internationale vluchten – de lijst gaat maar door.
De premier van Australië zegt:“Als je niet bent gevaccineerd, vertegenwoordig je een groter risico voor de volksgezondheid voor jezelf, voor je familie en voor je gemeenschap.”
Victoriaanse premier Dan Andrews zegt:“Er komt een gevaccineerde economie en je mag meedoen als je gevaccineerd bent”, en bevestigde onlangs dat de regels tot ten minste 2023van kracht zouden zijn.
Voorstanders zeggen dat het de openbare veiligheid beschermt. Degenen die zich eraan houden, moeten worden beloond met vrijheden en degenen die dat niet doen, moeten hun privileges worden ingetrokken. Ze ontkennen dat het dwang is, ze zeggen dat mensen kunnen ‘kiezen’ om deel te nemen, en dat het vergelijkbaar is met het tonen van je paspoort bij de douane.
Anderen zeggen dat het een vorm van geïnstitutionaliseerde segregatie is. Het remt de vrije keuze (mijn lichaam, mijn keuze) en onderwerpt gezagsgetrouwe burgers ten onrechte aan strafmaatregelen. Velen vrezen dat het een demoraliserende afglijding signaleert naar discriminatie, medische apartheid, fascisme of totalitarisme.
Er is straf voor niet-naleving – soms streng. In Frankrijk bijvoorbeeld, zullen niet-gevaccineerde mensen die niet-essentiële locaties (cafés, bioscopen, restaurants) betreden zonder paspoort, zes maanden gevangenisstraf of $ 16.000 boete krijgen.
Vandaar dat het debat over vaccinpaspoorten voortwoedt en protesten doorgaan in de straten met een zwaarbewapende politieaanwezigheid.
Er is veel geschreven over vaccinpaspoorten sinds ze voor het eerst werden voorgesteld, waaronder een snelle reactie in de BMJ die ik eerder dit jaar samen met mijn collega prof. Peter Gøtzsche heb geschreven.
Sindsdien zijn er meer gegevens van over de hele wereld binnengestroomd en daaruit blijkt dat de drang naar vaccinpaspoorten wordt ondersteund door ongegronde wetenschappelijke claims en aanhoudende desinformatie.
Prikken stoppen de overdracht niet
Ons werden vaccins beloofd met een werkzaamheid van 90%, maar toen de zeer overdraagbare deltavariant de overhand kreeg, veranderde dat het spel.
Hoewel ze het risico op ziekenhuisopnames en sterfgevallen kunnen verlagen, hebben de vaccins gefaald in de belangrijkste uitkomst die nodig is voor een effectief paspoortsysteem – d.w.z. ze kunnen niet voorkomen dat mensen het virus oplopen, noch kunnen ze overdracht voorkomen.
Toen volledig gevaccineerde mensen voor het eerst ‘doorbraakinfecties’ begonnen te ervaren, waren de volksgezondheidsautoriteiten er snel bij om ze af te doen als ‘zeldzame’ gevallen. Maar nu is het een ander verhaal.
De gegevens uit het Verenigd Koninkrijk, Israël en Singapore laten zien dat dit enkele van de meest gevaccineerde landen zijn, en toch ervaren ze enkele van de hoogste percentages baanbrekende infecties ter wereld.
Enkele van de meest zorgwekkende gegevens zijn afkomstig van het Israëlische ministerie van Volksgezondheid. Terwijl delta halverwege het jaar door de bevolking scheurde, werd gemeld dat het vaccin van Pfizer slechts 39% effectief was in het voorkomen van infecties en 41% effectief in het voorkomen van symptomatische ziekten, een daling ten opzichte van eerdere schattingen van 64% slechts twee weken eerder.
Ondanks het zorgwekkende bewijs dat vaccinpaspoorten zeer twijfelachtig maakt, hebben sommige regeringen wetgeving gesmeed.
Zelfs de W.H.O onderschrijft digitale vaccinpaspoorten niet. “WHO is geen voorstander van de eis van bewijs van COVID-19-vaccinatie om te kunnen reizen”, klonende het onlangs.
In september schafte Denemarken als eerste Europese land vaccinpaspoorten af. De Britse premier flirtte ook met het idee om vaccinpaspoorten te schrappen, maar nu COVID-19-gevallen stijgen onder volledig gevaccineerde mensen, aarzelt de regering opnieuw.
Systeem is dodelijk gebrekkig
Terwijl de lockdownbeperkingen in twee van de dichtstbevolkte steden van Australië (Melbourne en Sydney) worden versoepeld, hebben de premiers van de staat nu het digitale paspoortschema uitgerold.
Maar de regels die de functie van deze digitale paspoorten ondersteunen, zijn dodelijk gebrekkig.
Zo mogen volledig gevaccineerde mensen en mensen met een medische vrijstelling –zie voorbeelden– toegang krijgen tot niet-essentiële locaties (pubs, restaurants, sportscholen, enz.), terwijl niet-gevaccineerde mensen verboden zijn.
Het is wetenschappelijk ongegrond om te suggereren dat niet-gevaccineerde mensen met een medische vrijstelling minder risico vormen voor anderen dan niet-gevaccineerde mensen zonder medische vrijstelling.
Ondertussen mogen zowel gevaccineerde als niet-gevaccineerde mensen boodschappen doen in dezelfde supermarkt of het openbaar vervoer nemen, zonder segregatie.
Ook moet iedereen die van en naar Australië reist binnen 48-72 uur na het instappen van de vlucht een bewijs van een negatieve PCR COVID-19-test tonen, zelfs als ze dubbel zijn gevaccineerd, om de mogelijke verspreiding naar andere passagiers te voorkomen – zelf een opname die volledig gevaccineerde mensen nog steeds aan anderen kunnen doorgeven.
Voorstanders duwen terug
Voorstanders hebben teruggedrongen door te zeggen dat de vaccins de overdracht misschien niet “stoppen”, maar ze “verminderen” het tenminste. Ze stellen dat als minder mensen de infectie oplopen, minder mensen het kunnen doorgeven. Op het eerste gezicht is het logisch – het enige probleem is dat gegevens uit de echte wereld het tegenovergestelde suggereren.
Het meest recente rapport van de Website van de Britse overheid laat duidelijk zien dat, ondanks verminderde ziekenhuisopnames en sterfgevallen, gevaccineerde mensen ouder dan 30 jaar twee keer zoveel kans hebben om besmet te raken met COVID-19 dan niet-gevaccineerde mensen (zie grafiek)
Een andere complicatie die door voorstanders over het hoofd kan worden gezien, is dat de door vaccins geïnduceerde immuniteit tegen delta snel afneemt.
Een recente studie wees uit dat drie maanden nadat ze volledig waren gevaccineerd met het AstraZeneca-vaccin, mensen“geen bewijs van verschil in overdracht vertoonden in vergelijking met die bij niet-gevaccineerde personen.”
Dit heeft de autoriteiten gemotiveerd om aan te dringen op boostershots. Britten boven de 50 en andere kwetsbare groepen krijgen al een derde dosis van het vaccin aangeboden om de pandemie in de wintermaanden uit te rijden en Israël bereidt zich al voor op een vierde dosis van het vaccin.
Victorianen kregen van premier Dan Andrews te horen dat mensen tegen 2022 “boostervaccinpaspoorten” moesten verwachten en inwoners van Sydney kregen van de Chief Health Officer van de staat te horen dat ze voor onbepaalde tijdaan boostershots zouden moeten wennen.
Stille verspreiders?
Dus, waarom hebben gevaccineerde mensen twee keer zoveel kans om besmet te raken met COVID-19 dan niet-gevaccineerde mensen, volgens Britse gegevens?
Veel verklaringen zijn plausibel, maar een circulerende theorie is dat de vaccins de ernst van de ziekte kunnen verminderen en de symptomen kunnen dempen, wat leidt tot meer asymptomatische infecties. Omdat gevaccineerde mensen zich beschermd voelen door het vaccin, kunnen ze ook minder preventieve maatregelen nemen.
Daarom, als vaccinpaspoorten gevaccineerde mensen toestaan (mogelijk onbewust dat ze besmettelijk zijn) om zich te mengen, te reizen, verpleeghuizen, restaurants, sportscholen enz. te bezoeken, kunnen ze onbewust‘stille verspreiders’worden.
Ron Law, een risico- en beleidsadviseur, schreef een snelle reactie in de BMJ waarin hij dit beschreef als “het doden van de kanarie in de kolenmijn.”
Hij schreef: “Klinische proeven hebben aangetoond dat Covid-19-vaccins symptomen zoals hoesten onderdrukken. Als de vaccins de symptomen stoppen, maar de overdracht niet stoppen, dan zijn we onze waarschuwing kwijt. Geen thuisblijven ‘voor het geval dat’. Geen testen om onze COVID-19-status te achterhalen. Geen zelfisolatie om anderen te beschermen… Gevaccineerde maar besmette mensen gaan gewoon door met hun dagelijkse bezigheden om anderen te besmetten.”
Langdurige natuurlijke immuniteit
Vaccinpaspoorten houden geen rekening met “langdurige” immuniteit tegen natuurlijke infecties. Naar schatting hebben bijna 220 miljoen mensen COVID-19 opgelopen en hersteld, wat betekent dat ze een robuuste ‘natuurlijke immuniteit’ hebben ontwikkeld.
Sommige landen staan toe dat mensen die eerder besmet zijn geweest met COVID-19 een ‘tijdelijk’ paspoort ontvangen – tot 6 maanden in Israël, Australië en het VK – waarna wordt aangenomen dat de immuniteitsstatus van de persoon is verlopen of afgenomen zoals door vaccins geïnduceerde immuniteit.
Een recente pre-print studie toonde echter aan dat natuurlijke immuniteit een langere en sterkere bescherming tegen delta-infectie verleende, vergeleken met mensen met een door het Pfizer-vaccin geïnduceerde immuniteit met twee doses.
Ook suggereerde een studie gepubliceerd in The Lancet Microbe dat natuurlijke immuniteit een mediane duur van 16 maanden zou kunnen duren.
Sommigen hebben zelfs betoogd dat er een ander aspect van het immuunsysteem is dat “celgemedieerde immuniteit” wordt genoemd en waarvan bekend is dat het duurzamer is. Na de SARS-uitbraak van 2003 ontdekten onderzoekers bijvoorbeeld T-cellen die tot 17 jaar lang waren geprepareerd als reactie op het SARS-virus.
Plan heeft mogelijk averechts gewerkt
Aanvankelijk was het doel van vaccinpaspoorten om de weg vrij te maken voor economisch herstel en de vrijheden van mensen te herstellen met behoud van een veilige gemeenschap.
Ze hebben echter alleen gewerkt om naleving van vaccins af te dwingen en een tweeledig systeem te creëren dat waarschijnlijk een aanzienlijke, negatieve invloed zal hebben op het vertrouwen in vaccins. Zoals auteurs van een recent artikel gepubliceerd in het tijdschrift Vaccines schreven:
“Controlemaatregelen, zoals binnenlandse vaccinpaspoorten, kunnen schadelijke effecten hebben op de autonomie, motivatie en bereidheid van mensen om zich te laten vaccineren”, schreven de auteurs.
“Beleid moet streven naar een sterk gevaccineerde bevolking door de autonome motivatie van individuen om zich te laten vaccineren te ondersteunen en boodschappen van autonomie en verbondenheid te gebruiken, in plaats van druk en externe controles uit te oefenen.”
Politici vechten voor hun volk
Vorige week spraken verschillende leden van het Europees Parlement (EP-leden) in het openbaar over hun sterke bezwaren tegen de onevenredige handhaving van het digitale Covid-certificaat van Europa.
“Vandaag staan we allemaal voor de verdediging van de mensenrechten in Europa. We moeten het samen doen, en we moeten het nu doen. We kunnen niet langer wachten omdat veel mensen lijden, hun baan verliezen, veel gezinnen hun recht verliezen om geld te hebben om te leven,” zei de Italiaanse Europarlementariër Francesca Donato.
De groep europarlementariërs uit een spectrum van politieke partijen en uit landen als Duitsland, Kroatië, Italië en Roemenië brak de gelederen om de voortdurende schending van de mensenrechten te veroordelen.
De Duitse minister Christine Anderson, europarlementariër, leek ongelovig dat democratische regeringen deze weg zouden volgen.
“Waar ik me zorgen over maak, is het soort regeringen dat deze crisis uitbuit om burgerlijke vrijheden te beteugelen en bepaalde privileges te verlenen of niet,” zei Anderson, zich afvragend waarom iemand het idee van verplichte mandaten en paspoorten zou steunen.
Een van de redenen die ze voorstelde, is dat velen het voorrecht hebben om nooit onder een communistisch regime te hebben geleefd (vooral voor Australiërs) en daarom worden democratie en rechtsstaat als vanzelfsprekend beschouwd.
“We moeten meer doen om te vechten voor dit recht op vrijheid en daarom moeten deze fundamentele principes, die zijn verankerd in de basiswet van de grondwet in Duitsland, niet worden gezien als privileges die door de regering worden gegeven en vervolgens kunnen worden ingetrokken,” zei Anderson.
De Kroatische Europarlementariër Ivan Sinčić beschreef het digitale paspoort “als een licentie om zich te verspreiden en te infecteren” die “een vals gevoel van veiligheid” geeft, omdat het de persoon niet beschermt tegen het krijgen of verspreiden van het virus.
Sinčić sloot af door te zeggen dat vaccinpaspoorten volledig “onlogisch” zijn, “niet wetenschappelijk” en “moeten worden opgegeven”.
Ter afsluiting van de persconferentie hield de Roemeense europarlementariër Cristian Terheş een gepassioneerde toespraak over waarom we de voortdurende schending van individuele rechten moesten inperken.
Zoals iemand die uit een voormalig communistisch land kwam met een onderdrukt volk Terheş zei: “We hebben sinds de val van het communisme geen protest voor vrijheid gehad… nu zien we overal in Europa, Italië, Frankrijk, Spanje mensen – opnieuw vechtend voor vrijheid. Niet voor hogere lonen, alleen de simpele behoefte aan vrijheid en vrijheid.”
